تمرکز ذهن

تمرکز به معنای توجه کامل به موضوع مورد نظر است. ما روزانه با مشکلات و گرفتاری‌های متفاوتی روبه‌رو می‌شویم. اما در زندگی روزمره برای بهتر عمل کردن و رسیدگی بهتر به وظایف‌مان نیاز داریم که ذهن‌مان را از دیگر مشکلات آزاد کنیم و تمام توجه مان را به کار مورد نظرمان بدهیم. تمرکز در کار به معنای این است که ذهن و مغز ما در شرایط خوبی مشغول به کار است. هنگامی که توانایی ما در کنترل ذهن‌مان افزایش می‌یاید، قدرت تمرکز ما افزایش یافته و ما می‌توانیم ذهن‌مان را به سمت دلخواه هدایت کنیم. به بیان دیگر با افزایش قدرت تمرکز ذهن خود را از دیگر مشکلات زندگی رها کرده و آن را بر لحظه حال متمرکز می‌کنید.

تمرکز در مطالعه

هنگامی که در مورد تمرکز صحبت می‌کنیم حتماً لحظه‌هایی را به یاد می‌آورید که مشغول مطالعه کتاب بوده‌اید و خواندن یک صفحه کتاب زمان زیادی را گرفته است. لحظه‌هایی که با دیدن یک کلمه، خاطرات و یا مشکلات خود را به یاد می‌آوریم و غرق در افکار خود می‌شویم. پس از مدتی به خود می‌گویید این روش مطالعه فایده‌ای ندارد و کلاً بیخیال مطالعه و کتاب خواندن می‌شوید و با خود می‌گویید من نمی‌توانم بر کتاب تمرکز داشته باشم و به مرور به این نتیجه می‌رسید که شما برای مطالعه ساخته نشده‌اید. شاید هم همیشه به سختی به کتاب خواندن رو می‌کنید زیرا می‌دانید که تمرکز خوبی ندارید و همیشه هنگام مطالعه تمام مشکلات زندگی‌تان برای ورق می‌خورد.

تمرکز از مهم ترین شرایط مطالعه است. تمرکز بالا باعث یادگیری بهتر و به یاد آوری بهتر می‌شود. برای ایجاد تمرکز قبل از مطالعه بدن خود را از هرگونه استرس به دور سازید. چند لحظه‌ای قبل از شروع مطالعه بدن خود را ریلکس کنید. خود را در هر وضعیتی که احساس راحتی می‌کنید قرار دهید، چشمان خود را ببندید و بدن خود را شل کنید. به هیچ موضوع خاصی فکر نکنید. حس کنید آن قدر راحت هستید و آرامش دارید که هیچ مشکلی نمی‌تواند حال خوب شما را خراب کند.چندین نفس عمیق بکشید و به دم و بازدم خود توجه کنید. حدود ۵ دقیقه در این وضعیت بمانید. سپس به آرامی چشمان خود را باز کنید. شما اولین قدم در راه ایجاد تمرکز را برداشته‌اید.

روش متمرکز ماندن در حین مطالعه

اگر در مورد موضوعی نگران هستید به ذهن خود اجازه ندهید که کنترل شما را بدست بگیرد و تمرکز شما را از بین ببرد. شما باشید که کنترل ذهن و تمرکز خود را در دست می گیرید. برای مثال قصد دارید کتابی بخوانید ولی ناراحتی که از شب قبل برای شما ایجاد شده است همچنان شما را آزار می دهد. نمی توانید به آن فکر نکیند و مدام تمرکز شما را به هم می‌ریزد. یکی از بهترین روش ها این است که با افکار مزاحم ذهن خود نجنگید. به آنها نشان دهید که وقت مناسبی را انتخاب نکرده اند و شما الان برای آنها وقت ندارید. این کار را تا آنجا تکرار کنید که افکار مزاحم شما را رها کنند. بسیاری از موضوعاتی که ما در زندگی با آنها مواجه هستیم و فکر و ذهن ما را به خود مشغول نموده اند، در مورد مسائل گذشته است و در زندگی حال ما تاثیری ندارند. ما فقط با بها دادن به این موضوعات نقش آنها را در زندگی خود پررنگ تر می کنیم و این افکار و احساسات در زندگی ما ماندگار تر می شوند.

گونه ای دیگر از افکار هستند که از ترس ها و نگرانی های ما به وجود آمده است. برای مثال ما در هنگام مطالعه به این فکر می کنیم که اگر نمره این درسم پایین شود چه اتفاقی برای من پیش خواهد آمد؟ واقعیت این است که افکار هیچ گاه ما را به حال خود رها نمی کنند. ما همیشه ما افکار متفاوتی روبه رو هستیم. از آنجا که تمرکز نقش اساسی در یادگیری ما ایفا می کند پس بهتر است روش های مدیریت ذهن را در برابر افکار مزاحم یاد بگیریم. تحت هیچ شرایطی با این افکار نمی جنگیم فقط و فقط به آنها بها نمی دهیم. هر موقع که تمرکز خود را از دست دادیم و متوجه شدیم که فکر ما در جای دیگر در حال پرسه زدن است دوباره به کار اصلی خود برمی گردیم و به افکار مان می گوییم که برای آنها وقت کافی نداریم.

همیشه دفترچه‌ای کنار خود داشته باشید و مواردی که موجب از دست دادن تمرکز شما می‌شوند را در آن یادداشت کنید. هر فکری که ذهن‌تان را به خود مشغول کرده یادداشت کنید. سپس بعد از اتمام مطالعه به آنها رسیدگی کنید. به مرور با این کار آنچه که باعث ناراحتی شما و کم رنگ شدن تمرکز تان می‌شود از بین می‌رود.

تمرین افزایش تمرکز

چشمان خود را ببندید و به هیچ موضوعی فکر نکنید. بدن خود را در وضعیت مناسبی قرار دهید. بعد از مدتی افکاری به ذهن شما هجوم می‌آورد و تمرکز شما از بین می‌رود. آرام باشید و بگذارید ذهن‌تان به هرکجا که می‌‌خواهد سفر کند. فقط به افکارتان نگاه کنید و آنها را قضاوت نکنید. با این کار متوجه آن دسته از افکارتان که بسیار بی‌ثبات هستند و به راحتی از بین می‌روند می‌شوید. اما افکاری که شما را آزار می‌دهند پیدا کنید و راه حلی برای رهایی از آن پیدا کنید. اگر این مشکلات را حل نکنید، همیشه باعث اختلال در تمرکز شما می‌شوند. پس مشکلات اصلی‌تان را حل کنید.